Student-zelfstandige: De 5 belangrijkste belastingcijfers in 2023

Het studentenleven kan een spannende tijd zijn, vol met nieuwe ervaringen en uitdagingen. Voor sommigen is 1 van die uitdagingen het starten van een eigen onderneming als student-zelfstandige. Of je nu bijles geeft, fotograaf bent of een online webshop runt, het begrijpen van de fiscale aspecten van zelfstandig ondernemerschap is van cruciaal belang om financiële verrassingen aan het einde van het jaar te voorkomen. Hier zijn de 5 belangrijkste fiscale cijfers die elke student-zelfstandige zou moeten kennen (cijfers inkomsten 2023).

1. Ten laste zijn ouders
2. Sociale bijdragen
3. Personenbelasting
4. Btw
5. Kinderbijslag of groeipakket

Cijfer 1: Wanneer ben ik niet meer fiscaal ten laste van mijn ouders als student-zelfstandige?

Als student-zelfstandige kun je onder bepaalde voorwaarden nog ten laste blijven van je ouders. Om fiscaal ten laste te blijven, mogen je totale nettobestaansmiddelen niet hoger zijn dan €3.820 bij samengestelde ouders en €5.520 bij alleenstaande ouders. Dit eerste bedrag komt overeen met een bruto-inkomen van €7.965 (€9.120).

De berekening om van brutobestaansmiddelen naar nettobestaansmiddelen te gaan is niet eenvoudig, hier vind je meer informatie.

Tip:

Dexxter doet automatisch de berekening van bruto naar netto voor jou, zo kan je gemakkelijk zien of je nog ten laste bent

Zijn je ouders ook zelfstandige en werk jij voor hun onderneming? Dan kan het zijn dat je sowieso niet ten laste bent:

• Een ouder heeft een vennootschap: in het algemeen geldt dat als de bezoldiging minder dan €2.000 bedraagt, je ten laste blijft van je ouders. Als de bezoldiging hoger is dan €2.000, blijf je ten laste als de bezoldiging niet meer dan de helft uitmaakt van je totale inkomsten.
• Een ouder heeft een eenmanszaak: vanaf jouw ouder jouw loon inbrengt als kost, ben je direct niet meer ten laste

Welk gevolg heeft het als ik niet meer fiscaal ten laste ben van mijn ouders?

Wanneer je ouders kinderen ten laste hebben, verhoogt hun belastingvrije som. Dit betekent dat ze minder belastingen moeten betalen. Met hoeveel hun belastingvrije som verhoogd en het gevolg voor hun belastingbrief, vind je in onderstaande tabel.

Bijvoorbeeld: Het enige kind van Pietje en Sam is niet meer ten laste waardoor hun belastingvrije som niet meer vermeerderd wordt met € 1.850. Ze moeten dus toch 25% belastingen betalen op dit bedrag, wat overeenkomt met €462,5.

Cijfer 2: Hoeveel sociale bijdragen moet ik betalen als student-zelfstandige?

Als student-zelfstandige ben je verplicht om je aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds en sociale bijdragen te betalen. Het bedrag van deze bijdragen is afhankelijk van je netto belastbaar inkomen. Je netto belastbaar inkomen is: omzet – kosten – sociale bijdragen. Voor de inkomsten van het jaar 2023 gelden de volgende inkomensgrenzen:

In de eerste drie startjaren betaal je een forfaitaire voorlopige minimumbijdrage van €95,88 per kwartaal. Vanaf het vierde jaar wordt je voorlopige bijdrage berekend op basis van je inkomsten van drie jaar geleden.

Tenzij je inschat dat je netto belastbaar inkomen onder de €8.204,59 blijft op jaarbasis. Dan kan je als student-zelfstandige onmiddellijk een vrijstelling van sociale bijdragen aanvragen via je sociaal verzekeringsfonds.

Zodra je werkelijke inkomen bekend is, wordt je definitieve bijdrage berekend. Dat werkelijk inkomen doorgeven gebeurt automatisch via de jaarlijkse aangifte personenbelasting. Jij dient die in bij de fiscus en vervolgens krijgt ook je sociaal verzekeringsfonds toegang tot die cijfers.

Tip:

Wil je meer info over de sociale bijdragen bij studenten? Lees dan ons blogartikel met voorbeelden.

Het is belangrijk om te weten dat je, net als andere zelfstandigen, indien nodig je voorlopige bijdragen kunt laten verhogen of verlagen.

Pas op: als je in het midden van het jaar start, dan moet je de €8.204,59 jaarlijks herberekenen naar hoeveel kwartalen je actief bent. Per actief kwartaal mag je €2.051,15 euro netto belastbaar inkomen hebben om vrijgesteld te zijn van sociale bijdragen.

Start je bijvoorbeeld in het derde kwartaal, dan ben je 2 kwartalen van het jaar actief en zal je enkel bij een belastbaar inkomen onder de €4.102,3 vrijgesteld zijn van sociale bijdragen.

Cijfer 3: Hoeveel personenbelasting moet ik betalen als student-zelfstandige?

Als student-zelfstandige ben je ook verplicht om personenbelasting te betalen over de inkomsten die je genereert uit je zelfstandige activiteiten. De belastingtarieven en -schalen voor personenbelasting variëren afhankelijk van je totale inkomen. De schijven worden elk jaar geïndexeerd. In 2023 zijn de belastingschrijven in België als volgt:

Het is dus erg voordelig om student-zelfstandige te zijn! Tot €10.160 moet je geen personenbelasting betalen. Mensen die zelfstandige in bijberoep zijn, zullen door hun hoofdberoep hoogstwaarschijnlijk al in het 40%-50% segment zitten.

Om boetes te vermijden is het belangrijk om nauwkeurig de gegevens bij te houden van je inkomsten en uitgaven, om ervoor te zorgen dat je de juiste aangifte doet en je persoonlijke inkomstenbelasting correct berekent. Zorg ervoor dat je gebruik maakt van online boekhoudsoftware om je belastingaangifte nauwkeurig in te dienen.

Verlaag je belastbaar inkomen door kosten aan te geven!

Vergeet je bureaumateriaal, computer, zakelijke etentjes… niet.

Een voorbeeld: hoeveel personenbelasting moet ik betalen?

Nina is fotograaf student-zelfstandige en heeft dit jaar een omzet gedraaid van €18.000, een mooi bedrag! Ze kon ook €2.000 aan zakelijke kosten inbrengen: haar camera, bureau en fotosoftware. Zo blijft er nog €16.000 over. Omdat dit boven het grensbedrag van €8.204 voor sociale bijdragen ligt, zal ze €1.598,18 (=20,5%*(16.000-8.204)) sociale bijdragen betalen.

Nu weet Nina haar nettobelastbaar inkomen. Bovendien verdiende ze als jobstudent nog €1.000 in een broodjeszaak, hierdoor is haar totale inkomen €15.401,82. Hiervan moet ze nog de personenbelasting aftrekken, dat kan ze als volgt berekenen:

• Op de eerste schijf van €10.160 betaalt ze geen belastingen.
• Op de schijf tussen de €10.160 en €15.200 betaalt ze 25% belastingen, dat is €1.260
• Op de schijf tussen de €15.200 en haar inkomen van €15.401,82 betaalt ze 40% belastingen, dat is €80,73

Door alle belastingen af te trekken, houdt Nina nog €14.061,09 over.

Cijfer 4: Moet ik btw betalen als student-zelfstandige?

Misschien! Als student-zelfstandige moet je mogelijk btw aanrekenen op de producten of diensten die je levert. De drempel voor het verplicht aanrekenen van btw is een jaaromzet van €25.000.

Als je onder dit bedrag blijft, kan je ervoor kiezen om btw-vrijgesteld te blijven. Maar, je kunt er evengoed voor kiezen om btw-plichtig te zijn. Het voordeel hiervan is dat je de btw die je betaalt op je aankopen kunt aftrekken. Als je ervoor kiest om vrijgesteld te worden van btw, kun je de btw op aankopen niet aftrekken, maar hoef je ook geen btw aan te rekenen aan je klanten.

Tip:

Ervoor kiezen om toch btw-plichtig te zijn, kan interessant zijn:

• Als je vooral bedrijven als klant hebt
• Als je dure investeringen moet doen
• Als je voor jouw activiteit maar 6% btw moet rekenen

Cijfer 5: Krijg ik nog kinderbijslag of groeipakket als student-zelfstandige?

Als student-zelfstandige kan je recht hebben op kinderbijslag. De voorwaarden en bedragen variëren per regio, dus het is belangrijk om contact op te nemen met jouw kinderbijslagfonds voor specifieke informatie.

In het algemeen geldt dat als je jaarinkomen lager is dan €16.409,20, je geen of een verminderde sociale bijdrage betaalt en dus geen recht hebt op een uitkering bij arbeidsongeschiktheid. Is je jaarinkomen als zelfstandige minder dan €16.409,20 dan blijven je ouders dus jouw kindergeld ontvangen.

In dat geval blijf je voor de terugbetaling van medische verzorging ook ten laste van je ouders. Als je jaarinkomen €16.409,20 of meer bedraagt, bouw je wel dezelfde sociale rechten op als een zelfstandige in hoofdberoep.

Belangrijk!

Je mag naast de €16.409,20 die je mag verdienen als student-zelfstandige nog 600 uur als jobstudent werken zonder dat je je groeipakket verliest.

Waarom overtreed je best niet dit de drempel van €16.409,20 aan netto belastbaar inkomen?

Wanneer je meer dan €16.409,20 aan inkomen hebt, betekent dat dat je sociaal statuut niet meer student-zelfstandige is maar zelfstandige in hoofdberoep. Je verdient te veel met je zelfstandige activiteit om nog van de voordelen van het statuut student-zelfstandige te kunnen genieten.

Eerst en vooral moeten je ouders dan op het einde van het jaar de kinderbijslag terugstorten naar de overheid, dat komt neer op ongeveer €2.500.

Daarnaast val je ook voor medische kosten niet meer onder de dekking van je ouders. Dit betekent dat je bijvoorbeeld zelf je hospitalisatieverzekering moet betalen. Dit komt neer op ongeveer €250 per jaar.

Verdien je veel meer dan €16.409,20? Dan is dit natuurlijk allemaal geen probleem. Maar als je nipt de grens overschrijdt, kan het aan te raden zijn om extra kosten te maken.

Samengevat: wat zijn mijn verantwoordelijkheden?

Let op: Deze cijfers zijn van toepassing voor het jaar 2023 en worden jaarlijks geïndexeerd. Het is altijd raadzaam om de meest recente informatie te raadplegen en indien nodig professioneel advies in te winnen.