Kosten die je als zelfstandige in bijberoep hebt gemaakt, zijn daarom niet altijd fiscaal aftrekbaar. Enerzijds omdat de fiscus een aantal beperkingen oplegt, anderzijds omdat de fiscus de aftrek van bepaalde kosten ook kan weigeren.
Bijvoorbeeld als een ondernemer niet kan bewijzen dat de gemaakte kosten effectief voor zijn onderneming zijn. De fiscus mag dus bepaalde kosten weigeren als het geen beroepsmatige uitgaven blijken te zijn.
De fiscus mag bij fiscale controle echter niet oordelen over de opportuniteit van de kosten. Wat houdt zo’n opportuniteitsbeoordeling in de praktijk dan juist in?
Zelfstandige in bijberoep: kosten en de fiscus
Om te beginnen geven we even de definitie van een boekhoudkundige kost zoals die in het wetboek staat. Niet omdat die definitie belangrijk is, eerder om aan te tonen hoe ruim & vaag die definitie is.
Boekhoudkundige kosten zijn slechts fiscaal aftrekbare beroepskosten als ze in het belastbaar tijdperk gedaan of gedragen zijn om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden (art. 49 WIB 92).
Dat laat natuurlijk nog altijd heel wat ruimte voor interpretatie en die zal er ook altijd blijven. Inschatten of iets in je boekhouding kan, is namelijk nooit exacte wetenschap. Ook niet als je daarvoor beroep doet op een boekhouder, ook dan blijft het een inschatting (die eigenlijk van jou komt).
Wie bewijst?
De wet legt de bewijslast van de aftrekbaarheid van beroepskosten bij de belastingplichtige, de ondernemer met andere woorden. In de praktijk aanvaardt de fiscus van sommige kosten wel gemakkelijker dat het aftrekbare kosten zijn, beroepskosten dus. Zo stellen controleurs normaal gezien geen of weinig vragen bij het inbrengen van bureaukosten, administratieve kosten, aankoop van handelsgoederen etc.
Terwijl ze kosten van bv. reizen, geschenken, restaurantkosten etc. vaak wel kritisch bekijken.
Geen opportuniteitsoordeel van de fiscus
De fiscus mag de aftrek van kosten niet afhankelijk maken van een opportuniteitsoordeel. Dat wil zeggen dat de fiscus de kosten in je boekhouding niet mag weigeren omdat hij het nut of de opportuniteit van een kost niet ziet. Meer daarover in de voorbeelden hieronder!
Uiteraard mag er bij controle wel gekeken worden naar de finaliteitsvoorwaarde. Dat duidt dan weer op het feit dat je de kost kan verantwoorden. Geen zorgen, ook deze wordt zo dadelijk duidelijk via de voorbeelden hieronder!
Voorbeelden van kosten als zelfstandige (in bijberoep)
Aankoop laptop 💻
Er zit een laptop in de boekhouding van 2.000 euro. Bovendien maakt je onderneming door deze aankoop verlies.
Finaliteitsvoorwaarde: de kost mag in je boekhouding, geen zorgen! Quasi elke ondernemer heeft een laptop nodig om zijn administratie op orde te houden. De verantwoording van een laptop om je inkomsten te behouden of te vergroten, is dus aanwezig.
Opportuniteitsoordeel: een controleur mag de aankoop van die duurder laptop niet weigeren omdat hij het nut er niet van inziet. Hij mag dus niet oordelen dat je evengoed je administratie op papier had kunnen kunnen doen, daardoor de laptop niet had moeten aankopen en dat je daardoor wel winst had kunnen maken.
Aftrekbaarheid autokosten 🚗
Een controleur kan autokosten niet weigeren, omdat volgens hem jij die verplaatsing ook met het openbaar vervoer had kunnen doen of met de fiets (opportuniteitsbeoordeling).
Van zodra jij kan aantonen dat je die autokosten hebt gedaan om je inkomsten te behouden of te vergroten, kunnen deze in je boekhouding. Beroepsmatige redenen hiervoor kunnen zijn: klanten te bezoeken, leveranciers, collega’s, …
Een reclamecampagne 📢
De kosten van een reclamecampagne mogen niet uit je boekhouding worden gegooid omdat je niet kan aantonen dat ze hebben geleid tot een stijging van je inkomsten.
Je hebt die reclamecampagne wel degelijk aangevat omdat je er vertrouwen in had daardoor je inkomsten te behouden of te vergroten, dat is voldoende om aan de finaliteitsvoorwaarde te voldoen. Als achteraf blijkt dat de inkomsten niet gestegen zijn, dan is dat nog steeds geen reden voor een controleur om die kosten uit je boekhouding te gooien.
In de administratieve commentaar van de fiscus zelf staat namelijk te lezen dat controleurs niet uit het oog mogen verliezen dat kosten niet altijd de gewenste resultaten opleveren en dat dat op zich geen argument mag zijn om die kosten te weigeren.
Als afsluiter willen we je wel nog meegeven om steeds op te letten dat je niet overdrijft met de beroepskosten als zelfstandige in bijberoep. Zorg steeds dat je kosten redelijk blijven en dat je kan verantwoorden waarom je ze hebt gedaan in een beroepsmatige context.
Dexxter-snelcursussen
Wil je graag nog informatie over ondernemen, het inbrengen van kosten, de personenbelasting van een zelfstandige met een eenmanszaak etc.
Dan hebben we twee snelcursussen voor je klaarstaan boordevol tips & tricks! Ontdek ze hier voor een btw-plichtige zelfstandige en hier voor een btw-vrijgestelde zelfstandige.