Als zelfstandige kan je kiezen om te werken met beroepskosten die je in je boekhouding stopt a.d.h.v. bonnetjes of facturen. De optelsom van die kosten worden van je omzet afgetrokken. Op de overgebleven winst word je belast.
Je kan ook kiezen te werken met forfaitaire kosten. Dat is een vast percentage aan kosten die je van je omzet mag aftrekken. De hoogte van dat percentage hangt af van je situatie (zie verder).
Het percentage van de forfaitaire kosten is niet zo hoog, dus meestal ben je beter af met werkelijke beroepskosten. Voordeel van forfaitaire kosten is dat je geen bonnetje of facturen dient bij te houden.
Aan jou dus de keuze. Opgelet, een combinatie is niet mogelijk Je kan wel elk jaar opnieuw beslissen wat je kiest.
Hoeveel bedraagt het kostenforfait voor zelfstandigen?
VAK XVII van de personenbelasting (nijverheids-, handels- of landbouwondernemingen)?
Geef je je zelfstandige activiteit aan in VAK XVII van de personenbelasting (nijverheids-, handels- of landbouwondernemingen)?
Dan mag je kostenforfait maximaal 30% van je brutowinst zijn. Die brutowinst bekom je door de omzet te verminderen met de aankoop van handelsgoederen en betaalde sociale bijdragen.
Opgelet!
Er is een absolute bovengrens voor het kostenforfait van €5.520 op jaarbasis (voor inkomstenjaar 2023).
Praktisch voorbeeld
Je start met een webshop in bijberoep en draait €8.000 aan omzet. Je hebt voor €1.600 aan handelsgoederen gekocht en €400 aan betaalde sociale bijdragen.
Zo blijft er €6.000 brutowinst over, waarop je een kostenforfait van 30% mag toepassen. Dat maakt €1.800 aan kostenforfait waarvoor je geen documenten moet inboeken. Later meer over hoe dat wél in je boekhouding terecht komt.
VAK XVIII van de personenbelasting (baten van vrije beroepen, ambten, posten of andere winstgevende bezigheden)?
Geef je je zelfstandige activiteit aan in VAK XVIII van de personenbelasting (baten van vrije beroepen, ambten, posten of andere winstgevende bezigheden)?
Dan moet je het kostenforfait berekenen volgens schijven:
- €0 tot €7.020 winst -> 28,7% kostenforfait
- €7.020 tot €13.950 winst -> 10% kostenforfait
- €13.950 tot €23.220 winst -> 5% kostenforfait
- €23.220 tot €79.178,49 winst -> 3% kostenforfait
Met een absoluut maximum van €4.850 op jaarbasis (voor inkomsten 2023). Betaalde sociale bijdragen of een VAPZ mag je wel nog apart inbrengen als kost.
Praktisch voorbeeld
Een beginnende advocaat heeft €30.000 omzet in zijn startjaar. Hij heeft gedurende het jaar €4.500 aan sociale bijdragen betaald en een VAPZ ter waarde van €500.
Hij mag dus een kostenforfait toepassen op de resterende €25.000 aan winst. Als we bovenstaande percentages toepassen komen we op een kostenforfait van €3.224,64 en blijft er €21.775,36 aan winst over.
Ik ben btw-plichtig en wil btw recupereren?
De btw-administratie werkt niet met een forfait. Wil je btw recupereren, dan moet je hiervoor wel aankoopfacturen verwerken in je boekhouding.
Je kan wél enerzijds btw recupereren via je aankoopfacturen en anderzijds bij het indienen van je personenbelasting gaan voor het bedrag van de kostenforfait.
Kan ik achteraf beslissen welk systeem ik toepas?
Zeker en vast, je kan de werkelijke beroepskosten in je boekhouding stoppen en op het einde van het jaar constateren dat de forfaitaire beroepskosten toch hoger uitkomen.
Dan vul je in de jaarlijkse aangifte personenbelasting bij de code van de kosten simpelweg het bedrag in dat je volgens forfaitaire kosten uitkomt.
Al is de kans dat de forfaitaire kosten effectief hoger uitkomen dan je werkelijke beroepskosten, redelijk klein.
Hoe kies ik voor forfaitaire kosten?
Door het bedrag van de forfaitaire kosten in te vullen in je aangifte personenbelasting. Meer hoef je daar niet voor te doen.
Voor VAK XVII van de personenbelasting (nijverheids-, handels- of landbouwondernemingen) spreken we over code 1606.
Voor VAK XVIII van de personenbelasting (baten van vrije beroepen, ambten, posten of andere winstgevende bezigheden) spreken we over code 1657.
Je kan de forfaitaire kosten niet automatisch toepassen in Dexxter.
Conclusie?
De forfaitaire kosten klinken aantrekkelijk, maar zijn het (meestal) niet. Omdat zo’n kostenforfait maximaal 30% van je winst mag zijn met een streng maximumbedrag.
In veel situaties zorgen de werkelijke beroepskosten voor een kleinere winst en dus minder te betalen personenbelasting.
