Het is algemeen geweten. Een zelfstandige hoeft in België niet te rekenen op een ruim wettelijk pensioen. Gelukkig is het mogelijk om op verschillende wijzen zelf een pensioen op te bouwen als zelfstandige. Met de juiste voorbereiding kan je ook als zelfstandige je levensstandaard handhaven zonder financiële zorgen.
Een aanvullend pensioen: VAPZ
Zelfstandige in hoofdberoep? Dan is de zgn. VAPZ het eerste waar je aan moet denken. Het VAPZ staat voor Vrij Aanvullend Pensioen Zelfstandigen. Via het VAPZ kan je minimaal 100 EUR en max. 8,17% van je netto-beroepsinkomsten, begrensd tot 3.965,77 EUR per jaar, opzij zetten voor een pensioen. Dat bedrag is bovendien aftrekbaar als sociale bijdrage. Je spaart dus belastingen uit aan het hoogste tarief, in België al snel 50%. Bovendien is ook het kapitaal bij uitkering voordelig belast.
Je kan ook kiezen voor een ‘sociaal’ VAPZ waarmee je tot 9,40% van het netto-beroepsinkomsten, begrensd tot 4.562,82 EUR, kan aftrekken. Een sociaal VAPZ biedt meer voordelen zoals bijv. een uitkering bij arbeidsongeschiktheid of moederschap.
POZ – Pensioenovereenkomst voor zelfstandigen
Naast het VAPZ kan je ook een beroep doen op het POZ, de ‘Pensioenovereenkomst voor zelfstandigen’. Dit stelsel kan perfect naast het VAPZ bestaan en geeft je als zelfstandige de mogelijkheid om een aanvullend pensioen op te bouwen.
De bijdragen die je doet voor het aanvullend pensioen komen in aanmerking voor een belastingvermindering van 30%.
Met de POZ kan je je belastingen verminderen, maar niet op een voordelige manier zoals bij het VAPZ. Bovendien is op de verzekeringspremie ook een premietaks verschuldigd van 4,4%.
Aanvullend pensioen bijberoep?
Zowel een VAPZ als een POZ zijn in principe ook mogelijk als zelfstandige in bijberoep, maar enkel op voorwaarde dat je als bijberoeper minstens evenveel sociale bijdragen betaalt dan een zelfstandige in hoofdberoep minimaal moet doen. Die minimumbijdragen zijn 890,51 EUR per kwartaal in 2024 en je moet ook minstens drie volledige kalenderjaren geregistreerd zijn als zelfstandige in bijberoep.
Nog méér pensioensparen als zelfstandige?
Als zelfstandige kan je je belastingen natuurlijk nog meer optimaliseren en nog meer aan pensioenopbouw doen door bijvoorbeeld pensioensparen of door het sluiten van een levensverzekering (langetermijnsparen). Pensioensparen zorgt voor een belastingvermindering van maximaal 297 EUR, een levensverzekering voor 705 EUR.
Je pensioen als zelfstandige – Vragen en antwoorden
Kan ik de pensioenbijdragen voor VAPZ en POZ aanpassen als mijn inkomen wijzigt?
Ja, beide systemen bieden flexibiliteit. Je kan de premies jaarlijks aanpassen binnen de wettelijke grenzen. Bij een lager inkomen kan je de premies verlagen of zelfs een jaar overslaan. In betere jaren kan je de premies weer verhogen.
Wat gebeurt er met mijn pensioenbijdragen als ik stop als zelfstandige?
Als je stopt als zelfstandige, kan je het contract meestal ‘slapend’ laten. Je betaalt dan geen premies meer, maar het opgebouwde kapitaal blijft behouden en kan verder aangroeien. In sommige gevallen is het mogelijk om het contract over te dragen naar een nieuwe werkgever of om te zetten naar een individuele levensverzekering.
Vanaf wanneer kan ik starten met een VAPZ of POZ?
Als hoofdberoep kan je met een VAPZ of POZ starten zodra je als zelfstandige actief bent en sociale bijdragen betaalt. Voor zelfstandigen in bijberoep pas na 3 kalenderjaren en bij het behalen van een minimum aan sociale bijdragen.
Waar vind ik een overzicht van mijn pensioen?
Op de website www.mypension.be kan je als inwoner van België een simulatie van je pensioen raadplegen.
